Το Σάββατο 11 και την Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025, η πόλη των Σερρών φιλοξένησε ένα διήμερο γεμάτο παράδοση, ιστορία και πολιτισμό, με θέμα την Πανελλήνια Συνάντηση Σαρακατσαναίων. Υπεύθυνοι της εκδήλωσης ήταν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων σε συνεργασία με τον Σύλλογο Σαρακατσαναίων Νομού Σερρών ο «Κατσαντώνης».
Το κεντρικό θέμα της εκδήλωσης, «Βασιλοκλούρα – Μπουκβάλα», έφερε στο επίκεντρο έθιμα και παραδόσεις βαθιά ριζωμένα στην πολιτιστική κληρονομιά των Σαρακατσαναίων, ενώ το διήμερο πλαισιώθηκε από ποικίλες εκδηλώσεις που αγκάλιασαν την ιστορία, τον χορό, τη μουσική και τη λαογραφία.
Σάββατο 11 Ιανουαρίου: Ξενάγηση των Συλλόγων Σαρακατσαναίων στο Λαογραφικό Μουσείο Σαρακατσαναίων και ετήσιος χορός του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Σερρών .
Πλήθος επισκεπτών απ’ όλη την Ελλάδα πλημμύρισε με ζεστασιά και διάθεση το Λαογραφικό Μουσείο Σαρακατσάνων στην πόλη μας. Έτσι οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν και να γνωρίσουν από κοντά τον πραγματικό θησαυρό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Οι ανοιχτές πόρτες-προς τιμήν του ιδρυτή του Μουσείου Τσαούση Βασιλείου- έδωσαν την ευκαιρία σε πολλούς να γνωρίσουν από κοντά την πλούσια ιστορία και παράδοση αποτυπωμένη με έργα και εικόνες.
Η ημέρα συνεχίστηκε με τον καθιερωμένο ετήσιο χορό του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Ν. Σερρών «Κατσαντώνης», ο οποίος πραγματοποιήθηκε σε ένα κατάμεστο χώρο, γεμάτο ενθουσιασμό και παλμό. Στην εκδήλωση συμμετείχαν σύλλογοι Σαρακατσαναίων από όλη την Ελλάδα.
Τα μέλη και οι φίλοι του Συλλόγου είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν ζωντανή σαρακατσάνικη μουσική από τους καταξιωμένους Σαρακατσάνους καλλιτέχνες ( Βασίλη Σερμπέζη, Σταύρο Μπόνια, Γιώργο Γραβάνη , Κατερίνα Μπόνια και κλαρίνο ορχήστρα τον Κώστα Ζαραλή) ενώ οι χορευτικές ομάδες, με τις παραδοσιακές φορεσιές τους, παρουσίασαν χορούς που αναδείκνυαν τη μοναδικότητα της σαρακατσάνικης παράδοσης.
Η βραδιά είχε έντονη συγκινησιακή φόρτιση, καθώς απονεμήθηκε τιμητική πλακέτα στον χοροδιδάσκαλο του Συλλόγου μας Παναγιώτη Γούλα για την μακρόχρονη συμβολή του στο Σύλλογο των σαράντα και πλέον χρόνων.
Την εκδήλωση αυτή χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Συλλόγου μας και ο πρόεδρος της Π.Ο.Σ.Σ. Κυριακή 12 Ιανουαρίου: Παρουσίαση εθίμων και εκδηλώσεις Δωδεκαημέρου.
Η δεύτερη ημέρα ήταν αφιερωμένη στο βασικό θέμα της συνάντησης, «Βασιλοκλούρα – Μπουκβάλα».
Σε έναν εντυπωσιακά διαμορφωμένο χώρο από το μεράκι των φίλων και εθελοντών του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Νομού Σερρών συνεπικουρούμενος και από την Πανελλήνια Ομοσπονδία, προετοίμασαν το έδαφος για μια εκδήλωση που έπρεπε να τις αποδοθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Με την έναρξη της εκδήλωσης οι Σύλλογοι Σαρακατσαναίων παρέλασαν με τις παραδοσιακές φορεσιές μπροστά από το ενθουσιώδες κοινό που κατέκλυσε το κλειστό στάδιο της πόλης των Σερρών . Την πατροπαράδοτη κοπή της πίτας ευλόγησε με τον αγιασμό ο Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κύριος κύριος Θεολόγος.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με μια εντυπωσιακή παρουσίαση των εθίμων της Βασιλοκλούρας, ενός σημαντικού παραδοσιακού εθίμου των Σαρακατσαναίων, που συνδέεται με τον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς και τις οικογενειακές αξίες.
Οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν: Την κοπή της Βασιλοκλούρας από γυναίκες του Συλλόγου, με αναλυτική περιγραφή της διαδικασίας και της συμβολικής σημασίας κάθε υλικού και κίνησης. Παρουσίαση του εθίμου της Μπουκβάλας, το οποίο αναδεικνύει την πνευματική και κοινωνική διάσταση της σαρακατσάνικης κουλτούρας, μέσω της διατροφής και της κοινοτικής αλληλεγγύης. Ομιλίες και συζητήσεις Σημαντικό κομμάτι της Κυριακάτικης εκδήλωσης αποτέλεσαν οι ομιλίες που εστίασαν στη σημασία της διατήρησης και της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των Σαρακατσαναίων.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν: Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Νομού Σερρών κύριος Δημήτριος Γατσέλος, Ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγου Σαρακατσαναίων κύριος Γρηγόρης Λέφας. Ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Βουλγαρίας κύριος Νικόλας Κίτσιος Ο Αντιπεριφερειάρχης Παναγιώτης Σπυρόπουλος, Η Δήμαρχος Σερρών κυρία Βαρβάρα Μητλιάγκα και Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Σερρών κύριος Αθανάσιος Μαλλιαράς.
Οι ομιλητές ανέδειξαν και έθιξαν: Τη διαχρονική αξία των σαρακατσάνικων εθίμων.
Την ανάγκη για μεταλαμπάδευση της παράδοσης στις νέες γενιές.
Τη σημασία της ενότητας και της συνεργασίας μεταξύ των Συλλόγων. Ιδιαίτερη μνεία έγινε στο έργο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων και στις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευρύτερου δικτύου συλλόγων, που θα αναδεικνύει την παράδοση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Παρουσίες που ξεχώρισαν
Το διήμερο τίμησαν με την παρουσία τους: Ο Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης, Βουλευτές του Νομού Σερρών, Εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και των πολιτιστικών φορέων, Μέλη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων, Αντιπροσωπείες συλλόγων Σαρακατσαναίων από όλη την Ελλάδα, που ενίσχυσαν με την παρουσία και τη συμμετοχή τους το πνεύμα της ενότητας και της κοινής ταυτότητας.
Η επιτυχία του διημέρου επιβεβαίωσε την ανάγκη για τη διατήρηση και ενίσχυση της σαρακατσάνικης κληρονομιάς.
Η συμμετοχή του κόσμου, η ζεστή υποδοχή και το έντονο ενδιαφέρον για τα δρώμενα κατέδειξαν ότι η παράδοση αποτελεί θεμέλιο της πολιτιστικής μας ταυτότητας και πηγή έμπνευσης για τις επόμενες γενιές.
Ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων Νομού Σερρών και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο τις προσπάθειες για την προβολή της σαρακατσάνικης κουλτούρας, διοργανώνοντας αντίστοιχες εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες.
Μετά το πέρας των εκδηλώσεων, οι διοργανωτές ευχαρίστησαν όλους τους συμμετέχοντες, τους χορηγούς και τους εθελοντές που στήριξαν την προσπάθεια, υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες εκδηλώσεις ενισχύουν τη συνοχή και την πολιτιστική ταυτότητα της ελληνικής κοινωνίας.
